Het is tien minuten over vier ’s zondagnacht. Vandaag ben ik de deur niet uitgeweest. Gisteren is hij overleden, mijn opa. Ik heb nergens zin in, ook al is Noorderzon aan de gang en had ik een bezoek gepland.
Voor de goede orde – hij is aan ouderdom gestorven, het is goed zo, iedereen heeft afscheid kunnen nemen, er is rust en rouw. Bedankt allemaal voor jullie medeleven. De condoleances, de berichten, de troost, de minuut stilte. Het heeft goed gedaan.
Elke dag schrijf ik aan m’n boek. Wat daar ooit mee gebeurd, dat terzijde. Vijf pagina’s schreef ik vandaag. Vier pagina’s gingen over gisteren. Over de dag die in zijn teken stond. Mijn hoofd is al bij de begrafenis. Wil ik nog wat zeggen? Ik weet niet wat, ik heb geen woorden. Geen nieuwe woorden althans. Ik schreef al vaker over hem. Hij gaf inspiratie. Toch kende ik hem voor mijn gevoel half. Hij hield volgens mij een deel verborgen. Hoe goed ken je iemand? Ik wist wat hij wilde dat ik wist, ik vertrouw erop dat dat genoeg is. Het knaagt aan me. Als ik zoveel van iemand houd, dan wil ik het naadje van de kous. Tot op het bot, tot op de ziel graven. Het kwam er niet van. Soms zijn er zaken die niet aan het daglicht komen, hoe graag je ook zou willen. Je zou er spijt van kunnen krijgen, als je niet beter wist. Want het was nu eenmaal zo. Misschien was het de generatiekloof, misschien waren het de oorlogswonden. Te diep, te groot, te pijnlijk.
Waarom ligt hier m’n knagende gevoel? Heb ik spijt? Nee. Ik heb hem alles verteld wat ik wilde vertellen. Met name in mijn column van dertig juni – Op bezoek bij… Mijn moeder had aan mij gevraagd of ze de column aan opa mocht geven, en ik vond dat prima. Mijn gevoelens uit ik nu eenmaal beter geschreven, zo zou hij op de hoogte zijn. Het werd een column die hij aan iedereen liet lezen. De verpleging, de dominee, familieleden, bezoekers van de muziekvereniging. Hij kende vele mensen, en velen kenden hem. De dominee vertelde woensdagavond, toen het zijn laatste nacht leek te worden, dat opa zich gezegend voelde, en mij als één van zijn zegeningen beschouwde. Ze hadden samen de column gelezen, hij en de dominee. Ongelofelijk. Dat maakte een diepe indruk op mij. ‘Dat wist je toch wel,’ zei een tante bevestigend na de dominee zijn woorden. ‘Eh ja, dat denk ik wel, maar het is mooi als het benoemd wordt.’ Alsof iets pas waar is als het uitgesproken wordt.
Ik weet dat het mijn column is hier op de beste site van de wereld – Ploep.com, gemaakt door Callisto design, eigenaar Sjakie Kippengaas – dé beste linksvoor aller tijden van cvv Fit Boys,die tevens uitstekend keeper kan spelen. Mijn opa was niet alleen mijn opa. Hij behoorde vele mensen toe. Zijn leven kende heel veel zegeningen. Hij telde iedereen in de familie als zegening. Hij telde mijn oma als zegen. Hij telde de muziekvereniging en zijn mensen als zegening. Hij telde het personeel van de Wester Es als zegening. Hij telde de gebroeders Schippers als zegening. De lijst gaat door.
Hij had een groot en sterk hart. Misschien knaagt het onbekende daarom aan mij. Ik heb hetzelfde hart als mijn opa, en ik weet niet of ik genoeg van hem geleerd heb om met dit hart om te gaan.